Υπερθυρεοειδισμός

Τι είναι ο υπερθυρεοειδισμός;

Υπερθυρεοειδισμός ονομάζεται η ανεξέλεγκτη λειτουργία του θυρεοειδή, δηλαδή όταν ο θυρεοειδής παράγει παραπάνω ορμόνη (θυροξίνη) από όσο χρειάζεται ο οργανισμός. Ο υπερθυρεοειδισμός είναι μια από τις πιο συχνές ενδοκρινολογικές παθήσεις παγκοσμίως.

Τι προκαλεί τον υπερθυρεοειδισμό;

Ο υπερθυρεοειδισμός είναι συχνά αποτέλεσμα φλεγμονής (θυρεοειδίτιδας) ή της νόσου Graves. Η νόσος Graves είναι μια αυτοάνοση ασθένεια όπου αντισώματα κάνουν επίθεση στον θυρεοειδή οδηγώντας τον σε υπερδιέγερση. Άλλες αιτίες υπερθυρεοειδισμού είναι η υπερβολική δόση θυροξίνης κατά τη θεραπεία του υποθυρεοειδισμού, όζοι του θυρεοειδή που έχουν αυτόνομη λειτουργία, καθώς και κάποια φάρμακα όπως η αμιοδαρόνη.

Ποια είναι τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού;

Τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού ποικίλουν ανάλογα με την περίπτωση. Άνδρες και άνθρωποι μεγάλοι σε ηλικία μπορεί να μην έχουν καθόλου ή πολύ ήπια συμπτώματα. Τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού συμπεριλαμβάνουν:

• Απώλεια βάρους
• Ταχυκαρδία, «φτερουγίσματα», αρρυθμίες
• Αίσθηση άγχους, ανησυχίας ή πανικού, εκνευρισμός
• Τρόμος (τρεμούλιασμα) των χεριών και ειδικά των δακτύλων
• Εφίδρωση και ευαισθησία στη ζέστη
• Διαταραχές περιόδου στις γυναίκες
• Διόγκωση του θυρεοειδή
• Κούραση και αδυναμία
• Δυσκολίες στον ύπνο
• Διαταραχές στα μάτια, π.χ. κοκκίνισμα, αίσθηση ξηρότητας, εξόφθαλμος

Πως γίνεται η διάγνωση του υπερθυρεοειδισμού;

Η διάγνωση του υπερθυρεοειδισμού γίνεται με εξετάσεις αίματος και προσδιορισμό των ορμονών TSH, ελεύθερη (free) T4, ελεύθερη (free) T3. Για την διερεύνηση του αν υπάρχει νόσος Graves ή θυρεοειδίτιδα γίνεται έλεγχος αντισωμάτων στο αίμα. Τα τυπικά αποτελέσματα στον υπερθυρεοειδισμό δείχνουν μειωμένη TSH κάτω του φυσιολογικού ορίου και αυξημένη ελεύθερη Τ4/Τ3 άνω του φυσιολογικού ορίου. Όταν η TSH είναι κάτω του φυσιολογικού ορίου αλλά η ελεύθερη Τ4/Τ3 είναι ακόμα εντός φυσιολογικών ορίων τότε η διάγνωση είναι αυτή του υποκλινικού υπερθυρεοειδισμού. Κατά τη διάγνωση του υπερθυρεοειδισμού οι διαγνωστικές εξετάσεις συμπεριλαμβάνουν και τον υπέρηχο του θυρεοειδή, καθώς και σε κάποιες περιπτώσεις σπινθηρογράφημα όταν υπάρχει υποψία αυτόνομων όζων.

Ποια είναι η θεραπεία του υπερθυρεοειδισμού;

Η θεραπεία του υπερθυρεοειδισμού εξαρτάται από την αιτία. Στην περίπτωση θυρεοειδίτιδας ή της νόσου Graves γίνεται χορήγηση θυρεοστατικών φαρμάκων, δηλαδή φαρμάκων που μειώνουν την παραγωγή θυροξίνης, με στόχο να επανέλθει η λειτουργία του θυρεοειδή σε φυσιολογικά πλαίσια. Η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από τη διάγνωση. Στην περίπτωση της θυρεοειδίτιδας τα φάρμακα χρειάζονται για κάποιες εβδομάδες ή λίγους μήνες, ενώ στην περίπτωση της νόσου Graves η αγωγή διαρκεί για 18 μήνες. Στη νόσο Graves ένα ποσοστό των ασθενών χρειάζεται περαιτέρω θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο ή χειρουργική επέμβαση. Γενικά καλό είναι η θεραπεία του υπερθυρεοειδισμού να γίνεται από ενδοκρινολόγο με εμπειρία και εξειδίκευση σε αυτόν τον τομέα.

Έχω υπερθυρεοειδισμό και θέλω να μείνω έγκυος. Τι πρέπει να προσέχω;

Σε γενικές γραμμές καλό είναι να αποφεύγεται η εγκυμοσύνη όταν υπάρχει υπερθυρεοειδισμός που δεν έχει θεραπευτεί. Εάν κανείς μείνει έγκυος κατά τη διάρκεια θεραπείας με θυρεοστατικά φάρμακα θα πρέπει να ενημερώσει τον ενδοκρινολόγο άμεσα καθώς θα χρειαστεί προσαρμογή της θεραπείας επειγόντως ανάλογα με πιο φάρμακο παίρνει η ασθενής. Θα χρειαστεί επίσης στενή παρακολούθηση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Καλό είναι η παρακολούθηση πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης να γίνεται από ενδοκρινολόγο που εξειδικεύεται στην ενδοκρινολογία κύησης.